Voor het goed functioneren van een AED is het essentieel om goed werkende elektroden beschikbaar te hebben. De elektroden die op het lichaam van het slachtoffer worden geplakt geleiden namelijk de elektriciteit bij de schok. Zonder elektroden heb je dus niks aan de AED.
Maar waar plak je nu precies die elektroden? Een AED gebruik je tijdens een hartstilstand met als doel het hart van de patiënt weer te laten kloppen. Om deze reden dienen de elektroden in de buurt van het hart te worden geplaatst. Eén elektrode plak je vlak boven de rechtertepel en onder het sleutelbeen. De ander plak je onder de linkerborst. Zo zit het hart precies in het midden van de elektroden en kan de AED het hart van de patiënt optimaal analyseren en indien nodig op de juiste plek een schok afgeven.
Noodsituatie? Doe dit voordat je de AED-stickers plakt
AED-stickers of elektroden moeten op de blote huid worden geplaatst en mogen niet in aanraking komen met kleding. Dit betekent in de meeste gevallen dat je eerst het bovenlichaam van de patiënt moet ontbloten. Bij vrouwen betekent dit dat de eventuele BH ook moet worden verwijderd. Wees hierin niet te terughoudend of te voorzichtig. Bedenk je dat je een leven aan het redden bent, dus een ontbloot bovenlichaam of gescheurde kleding is wel het laatste dat er toe doet.
Zorg naast een ontbloot bovenlichaam ervoor dat de huid droog is. Een AED kan worden gebruikt in de regen, maar de elektrode mag niet op een natte huid worden geplakt. De huid dient dus zo droog mogelijk te zijn. Als er veel borsthaar aanwezig is, scheer dan ook de borst van de patiënt op de plekken waar de elektrodes worden geplaatst. Tot slot dient elk metaal te worden verwijderd op lichaamsdelen waar de elektroden worden geplaatst. Denk hierbij aan bh’s (metalen beugel), sieraden en (tepel)piercings.
Het plaatsen van de AED elektroden
Het makkelijkst is om tijdens een calamiteit de volgende stappen aan te houden:
1. MAAK DE BORSTKAS BLOOT
- Verwijder kleding van de borstkas van de patiënt, zodat de huid komt bloot te liggen.
- Verwijder waar mogelijk elk metaal (bh’s of sieraden) van het gedeelte waar de pad wordt geplaatst.
2. DROOG DE BORSTKAS VAN DE PATIËNT
- Droog de borstkas van de patiënt als deze vochtig of klam is.
- Als er veel borsthaar aanwezig is, scheer de borst van de patiënt waar de elektrodes worden geplaatst.
3. TREK AAN HET GROENE LIPJE
- Trek aan het groene lipje om het zakje met de elektrodenpads uit de AED te halen.
4. OPEN HET ELEKTRODENZAKJE
- Scheur het zakje open om de elektrodenpads eruit te halen.
5. PLAATS DE ELEKTRODENPADS
- Trek de beschermfolie van elke elektrodenpad.
- Breng elke elektrodenpad stevig aan op de ontblote borst van de patiënt.
- Plak de elektrodenpads in één keer goed.
6. CONTROLEER DE PLAATSING VAN DE ELEKTRODEN
- De pads zijn correct geplaatst, volgens de weergegeven instructie.
- De pads raken elkaar niet en bevinden zich ten minste 2,5 cm van elkaar.
- Het hele oppervlak van elke pad is aan de ontblote huid gehecht.
- De Pad-Pak is correct in de AED gestoken.
Bijzondere omstandigheden
Hoewel het stappenplan helder is, zijn er uitzonderlijke situaties waarbij je kan twijfelen over de manier waarop je de AED elektroden moet aanbrengen. De meest voorkomende uitzonderingen en omstandigheden leggen we hieronder uit.
Verwondingen op plek(ken) waar je de elektroden aan wilt brengen
Het kan zijn dat het slachtoffer verwondingen heeft op de plek waar de elektroden moeten worden geplakt. Plak in dit geval de elektroden andersom, dus boven de linkertepel en onder de rechterborst.
Zoals gezegd mag de elektrode niet op vocht worden geplakt, dus droog een bebloede huid zo goed mogelijk.
AED plakken bij iemand met een pacemaker
Een AED kan worden gebruikt bij mensen met een pacemaker. In sommige gevallen kan het zijn dat de AED door de pacemaker geen hart analyse kan maken. Plak in dit geval de elektroden andersom, dus boven de linkertepel en onder de rechterborst.
Waar plaats je de plakkers van een AED bij een zwangere vrouw?
Een AED kan worden gebruikt bij zwangere vrouwen. Je kunt de elektroden hier op de normale plek plaatsen, dus boven de rechtertepel en onder de linkerborst.
AED elektroden plaatsen bij een kind
Een AED kan op normale wijze worden gebruikt bij kinderen die boven de 8 jaar zijn of een gewicht hebben van boven 25 kilogram. Hierbij plak je de elektroden zoals je doet bij een volwassene. Bij kinderen van 0 tot 8 jaar of kinderen onder de 25 kilo, plak je de elektroden posterior en anterior. Oftewel één elektrode op de borst en de ander tussen de schouderbladen op de rug.
Je kunt ook elektroden kopen voor kinderen tot 8 jaar. Deze elektroden geven een lager energieniveau af. Deze elektroden zijn speciaal ontwikkeld voor de reanimatie van kinderen.
Moet je een AED inzetten voor een baby of kind en zijn er geen kinderbatterij en -elektroden beschikbaar? Gebruik dan de AED batterij en elektroden voor volwassenen; dit is beter dan geen AED inzetten.