De termen hartaanval, hartstilstand, hartfalen worden vaak door elkaar gehaald, maar ze beschrijven verschillende medische noodsituaties die elk hun eigen symptomen, oorzaken en behandelingen hebben. We leggen het verschil voor je uit zodat je beter voorbereid bent om te herkennen wat er aan de hand is en snel en effectief kunt handelen in een noodsituatie.
Hartaanval (hartinfarct)
Een hartaanval, ook bekend als een hartinfarct, treedt op wanneer een kransslagader van het hart verstopt raakt. Deze slagaders voorzien het hart van bloed en zuurstof. Bij een verstopping krijgt een deel van het hart geen bloed en zuurstof meer, wat kan leiden tot blijvende schade aan het hart. Symptomen van een hartaanval zijn onder andere een aanhoudende, drukkende pijn op de borst die kan uitstralen naar de bovenarmen, kaken, rug en maagstreek. Dit kan gepaard gaan met zweten, misselijkheid en braken. Het slachtoffer blijft meestal bij kennis.
Wat te doen bij een hartaanval:
Als de klachten in rust langer dan vijf minuten aanhouden, bel direct 112. Snelle medische zorg kan de schade aan het hart beperken en een mogelijke overgang naar een hartstilstand voorkomen.
Hartstilstand
Bij een hartstilstand is er een ernstige verstoring van de elektrische signalen van het hart. De hartkamers trillen dan snel en chaotisch waardoor de organen, inclusief de hersenen, geen zuurstof meer krijgen. Dit leidt ertoe dat het slachtoffer binnen enkele seconden bewusteloos raakt en in levensgevaar verkeert. Zonder snelle hulp lopen de hersenen na vier tot zes minuten onherstelbare schade op.
Wat te doen bij een hartstilstand:
Bel direct 112 en start met reanimatie. Als er een AED beschikbaar is, gebruik deze dan zo snel mogelijk. Reanimatie en het gebruik van een AED binnen zes minuten kunnen de overlevingskansen aanzienlijk vergroten.
Hartfalen
Hartfalen is een chronische aandoening waarbij het hart niet effectief genoeg pompt, wat leidt tot symptomen zoals kortademigheid bij inspanning, vermoeidheid, en gezwollen enkels of voeten. Deze klachten ontwikkelen zich geleidelijk en worden vaak pas laat opgemerkt. Bij vermoeden van hartfalen is het belangrijk om contact op te nemen met een huisarts voor diagnose en behandeling. Een aangepaste leefstijl en medicijnen kunnen de klachten verminderen.
Agonale ademhaling
Een agonale ademhaling, ook wel gasping genoemd, is een onregelmatige en zware manier van ademhalen die optreedt bij een circulatiestilstand. Dit wordt vaak verward met een normale ademhaling, maar vereist onmiddellijke reanimatie. Een agonale ademhaling is te herkennen aan een zware, onregelmatige en luidruchtige manier van ademhalen en kan gepaard gaan met een blauwe verkleuring van de gezichtshuid en stuiptrekkingen van de spieren door gebrek aan zuurstof.